Sayın Av. Dr. GÜZEL, sorularımıza isterseniz 22 yıldır aynı iktidar tarafından yönetilen Türkiye'de, 31 Mart 2024 yerel seçimleri bundan önceki seçimlerden farklı mı veya başka bir özelliği var mı sorusu ile başlayalım, bu konudaki düşünceniz nedir?

31 Mart 2024 yerel seçim sonuçları diğer seçim sonuçlarından birçok açıdan farklılık arz etmektedir. Kurulduğu 2001 yılından bu yana 7 genel seçim, 5 yerel seçim, 2 referandum ve 4 Cumhurbaşkanlığı seçiminden başarıyla çıkan AK Parti, 31 Mart 2024 seçim sonuçlarıyla hayal kırıklığına uğradı.

Erdoğan özelinde ise 30 yıla 17 seçim zaferi sığdırdı. Bu gerçekten Türkiye siyaset tarihinde eşi benzeri olmayan bir rekor. Siyasi görüşlerine katılmasam da Erdoğan'ın siyasi bir deha olduğunu, mükemmel bir hitabet ve etkileme gücüne sahip olduğunu, kendi kitlesi üzerinde liderlik vasıflarını çok iyi kullandığını kabul etmek ve takdir etmek gerekir.

Ancak, doğanın kanunu gereği canlı veya cansız her varlık doğar, gelişir, büyür, belli bir olgunluğa eriştiğinde o çizgiyi bir süre korur, ardından gerileme evresi başlar ve bir süre sonra bu varlık ölür veya yok olur. Partiler ve hatta devletler bile bu silsileyi izler.

Kiminde zaman skalası yüzyıllarla ifade edilirken kiminde birkaç yıl ile sınırlıdır. AKP için bu evreleri incelediğimizde kurulmasından hemen sonra çok büyük bir ivme ile yükselişe geçtiğini, ilk seçimlerde aldığı %34,28'lik oy oranını 2011'de %49,83'e kadar yükseltmeyi başardığını gördük. Haziran 2015'te %40,87 ye düşen oyları, ülkede oluşan korku iklimi ile %49'luk orana tekrar erişti. 2018'de %42,56 ve 2023 genel seçimlerinde %35,62'ye kadar geriledi. Keza 2024 yerel seçimlerinde oyu %35,49 olarak hesaplandı.

Bu rakamlara baktığımızda AKP grafiğinde, yükselme devrinin 2011'e kadar devam ettiğini, 2015'e kadar duraksama devrini yaşadığını, bu tarihten sonra gerileme devrine girdiğini ve bugün başlangıç noktasına kadar gerilemiş olduğunu söyleyebiliriz.

-Peki bu sonuçlar bize başka neler söylüyor? Bu sonuçlara bakarak geleceğe yönelik Türk siyasi tablosu hakkında hangi fikirleri yürütebiliriz? 

Mart 2024 yerel seçim sonuçlarının detaylı 31 mart incelenmesi ve AKP'nin her fırsatta vurguladığı "milli irade'nin verdiği mesajın anlaşılması Türkiye'nin yakın gelecek siyasetinin şekillendirilmesine ışık tutacaktır. 31 Mart 2024 seçim sonuçları, 22 yıldır iktidarda olan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ilk kez bir seçimde ikinci parti konumuna düştüğü bir tabloyu ortaya koydu. 2024 yerel seçimlerine kadar AKP, en parlak döneminde %50'ye dayanan oy oranını yakalamış, zaman zaman bu oran aşağı düşmüş ise de seçimlerden hep birinci parti olarak çıkma başarısını göstermiştir. CHP açısından ise 47 yıl sonra ilk kez birinci parti konumuna yükselmiştir. %37.7 oy oranı ile AKP'nin rekorunu yakalayamamış olsa da aldığı belediye sayısı ve yöneteceği belediyeler in toplam nüfusa oranı %62 çok anlamlıdır. Ekonomik büyüklük olarak bakıldığında ise Türkiye ekonomisinin %73,4'lük kısmının CHP'li belediyelerin sınırlarında kaldığı hesaplanmıştır. Ancak bu tabloya bakarak bundan sonra Türkiye'deki yeni siyaset tablosuna ilişkin tahminler çok daha önemlidir. Bu tahminlerimizi de istatistik ve matematiksel yaklaşımlarla ancak herkesin anlayacağı bir sadelikte yapmaya çalışacağız.

Akıllı yatırımcılar bir yatırıma karar verirken öncelikle yatırım yapmak istedikleri emtianın grafiğine bakar. Bu ister borsada bir hisse, ister döviz, ister bir emlak, ister bir girişim olsun prensip aynıdır. Grafikte de 3 temel gösterge vardır. Destek noktası, direnç noktası ve trend. Destek noktası bir grafiğin kısa vadeli aşağı yönlü hareketlerinde beklenen alt sınır noktasıdır, direnç noktası da kısa vadeli yukarı yönlü hareketlerinde beklenen üst sınır noktasıdır. Trend ise önceki hareketlerine bakarak kestirilmeye çalışılan bundan sonraki hareketinin beklenen yönüdür. Tipik olarak, aşağı yönlü trendlerde destek noktasından sekerek yukarı yöne dönmesi, destek noktasından da dönerek aşağı yönlü bir harekete başlaması olağandır. Ancak ne zaman ki, bu destek veya direnç noktaları kırılır o trenddeki hareket ivmelenerek yani hızlanarak artar. Düşüş yönünde destek kırılırsa aşağı hareket derinleşir, yükseliş yönünde ise direnç kırılırsa yukarı hareket pik yapar.

Bu açıklamalar ışığında 31 Mart seçimlerinin sonuçlarını çok özet olarak söylemek gerekirse AKP'de destek kırılmış, CHP'de direnç aşılmıştır. AKP'nın %35. 5'lik oy oranı oransal olarak kötü bir sonuç gibi görünmese de 14 Mayıs 2023 genel seçiminde AKP'ye oy veren 18,6 milyon seçmenden sadece 12,2 milyonu yine AKP'ye oy vermiştir. Bu AKP'nin 6.4 milyon seçmeninin oransal olarak %34,4'ünün partisine sırtını döndüğünü ortaya kaymaktadır. Daha ilginci 14 Mayıs 2023 seçiminde AKP'ye oy veren 1.3 milyon seçmen CHP'ye oy vermiştir. CHP açısından ise 14 Mayıs 2023 seçimleri öncesinde oluşan atmosferi iyi kullanılamamasına bağlı olarak gerek genel seçimlerde gerek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde istediği sonucu elde edememiş olmasına rağmen 31 Mart 2023 yerel seçimlerinde, yeni Genel Başkan Sn. Özgür ÖZEL'in deyimi ile %25'lik cam tavanı kırarak %37.7 oy oranı ile seçimlerden birinci parti olarak çıkmıştır. Sn. Özel'in kastettiği cam tavan, direnç noktasıdır ve direnç noktası kırılmıştır. Grafikte beklenen. hareket yukarı yönlü ivmelenen yeni tepelerdir.

Sonuç olarak, 31 Mart yerel seçim sonuçlarına göre Türkiye siyasetinde trendin, CHP'den yana olduğunu, Sn. Özgür ÖZEL'in dümene geçtiği CHP'nin direnç noktasını kırarak ivme kazandığı ve bu trendin korunması halinde iktidara yürüdüğünü söylemek yerinde bir tespit olacaktır. AKP'de ise rüzgarın ters yönden esmeye başladığı, AKP'nin seçmenini konsolide etmekte gittikçe zorlandığı ve destek noktasının kırıldığı, bu trendin devamında ise partideki kan kaybının artarak devam edeceğini söyleyebiliriz. Yine bu noktada AKP'nin en güçlü kalelerinden biri olan Yozgat'ta AKP'nin seçimi kaybetmesi AKP-YRP düellosunda, muhafazakar seçmenin tek seçeneğinin AKP olmadığını tescil etmiştir.

-Sayın Dr. GÜZEL, bu yaptığınız analizler, mühendislik ve istatistik bilimi ile haşır neşir olanlar için çok şey ifade ediyor. Ama bu sonuçları kahvedeki Mehmet amcanın, sokaktaki Ayşe teyzenin anlayacağı bir şekilde ifade etmek istersek neler söylersiniz?

Tüm bu tabloyu birlikte değerlendirdiğimizde 31 Mart 2024 seçim sonuçlarının bir yerel seçimin sonuçlarından çok daha fazlası olduğu tartışmasızdır. Bu sonuçlar "Allah ile aldatmak" siyasetinin artık işlemediğinin göstergesidir. Din, iman, Kuran deyip her türlü hukuksuzluk, liyakatsizlik sistemine dur denilmesinin göstergesidir. Yozgat gibi AKP kalesi sayılan bir yerde AKPnin izlediği politikalara "artık yeter" denildiğinin göstergesidir.

Baskı ve tehdidin artık kabullenilmesi bir tarafa öfkenin sandıkta gösterilmesidir. Resmi kayıtlara göre 5 milyon, gayri resmi kayıtlara göre 20 milyonu bulan mülteci, sığınmacı sayısının ve politikalarının artık beka sorunu olarak algılanmaya başladığının göstergesidir.

Afrika'nın sömürgeleştirilmesinde dinin nasıl kullanıldığı "Beyaz adamlar geldiklerinde ellerinde İncil, bizim elimizde topraklarımız vardı. Bize gözlerimizi, kapayarak dua etmeyi öğrettiler. Gözümüzü açtığımızda, bizim elimizde İncil, onların elinde topraklarımız vardı sözleri ile anlatılır. 22 yıldır AKP'nin izlediği siyaset, Batının Afrika'da elinde İncil'le yürüttüğü din istismarının, elinde Kuran'la Türkiye'de yürüttüğü versiyonudur. Bugün Türkiye'nin içine düştüğü ekonomik kriz, AKP'nin tek bir zümreyi zengin etme politikalarının sonucudur. En son bir okul müdürünün yabancı bir eski öğrencisi tarafından öldürülmesi AKP'nin izlediği dış siyaset ve mülteci politikalarının sonucudur.                                                                                         

-Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Son olarak bu seçim sonucuna bakarak, tabi bir erken seçim olmazsa 2028 yapılması beklenen seçimlerin sonuçlarına ilişkin tahminleriniz nedir?

AKP'nin her fırsatta vurguladığı ve yaptıklarına dayanak gösterdiği "Milli irade" uyanmış, maskeler ardında yürütülen siyasete kırmızı kart göstermiştir. Türkiye geç de olsa bir aydınlanma yaşayarak yüzünü Atatürk'ün partisine dönmüştür. Halk, seçimini demokrasiden, özgürlükten, adaletten, çağdaşlıktan yana yapmıştır. Eğer, büyük bir stratejik hata yapılmaz ise 2028 seçimlerinde ve hatta olması kuvvetle muhtemel bir erken seçimde CHP, yakaladığı trendi koruyarak iktidar olacak, hem de, Cumhurbaşkanlığı seçimlerini alacaktır. Diyerek, sözlerine Sancaktepe  UNİ HABER AJANSI (UHA) Muhabiri Temsilcisi Gazeteci Gülseven Taş'a katıldığınız için , çok keyif bir röportaj gerceklesti, amacımı düşüncelerimi Uni Medya aracılığıyla, halka duyurabildiginiz için , çok teşekkür ederim, diyerek keyifli bir röportaj ile günün anısı fotoğraf ile sonlandırdık.

İSTANBUL (UHA) - GÜLSEVEN TAŞ